อาหารที่ควรผู้ป่วยหลังตัดถุงน้ำดีควรรับประทาน

ภาพรวม

การผ่าตัดเอาถุงน้ำดีออกด้วยการเปิดหน้าท้อง การส่องกล้องผ่าตัด เพื่อเอาถุงน้ำดีออกมา มีสมาชิกของ Eldercarethailand ถามมาว่าหลังจากการผ่าตัดสามารถรับประทานอะไรได้บ้าง ตอนนี้(ขณะที่จัดทำบทความ) ยังไม่มีข้อมูลแน่ชัดเกี่ยวกับโภชนาการจำเพาะสำหรับผู้ป่วยที่ได้รับการผ่าตัดเอาถุงน้ำดีออก แต่คุณหมอบางท่าน และนักโภชนาการ ก็แนะนำให้ผู้ป่วยรับประทานอาหารตามที่แนะนำ เพื่อหลีกเลี่ยงอาการท้องเสีย และอาหารไม่ย่อย อึดอัดในช่องท้อง หลังจากการผ่าตัด

ผลสืบเนื่องหลังจากการผ่าตัดเอาถุงน้ำดีออก

ในภาวะปกติตับของเราจะขับน้ำดีออกมา เพื่อช่วยย่อยอาหารที่เป็นไขมัน และน้ำดีในร่างกายของคนปกติก็จะเก็บไว้ในถุงน้ำดีและจะปล่อยออกมาเพื่อช่วยย่อยอาหารประเภทไขมัน หลังจากกที่เราผ่าตัดเอาถุงน้ำดีออก ตับของเราคงยังจะปล่อยน้ำดี เข้าไปยังลำไส้เล็ก ดังนั้นการที่เราผ่าตัดเอาถุงน้ำดีออกจะทำการการปล่อยน้ำดีนั้นไม่ค่อยคงเส้นคงว่า ซึ่งอาจจะทำให้เผู้ป่วยรู้สึกเจ็บปวด ไม่สบายท้อง และท้องเสีย หลังจากมื้ออาหาร โดยเฉพาะอย่างยิ่งหลังจากรับประทานอาหารที่มีไขมันสูง

ข้อแนะนำให้การรับประทานอาหาร

ผู้ป่วยหลังการผ่าตัดจะได้รับอาหารมื้อเล็ก ๆ  เพื่อให้ร่างกายปรับสภาพกับการมีน้ำดีปริมาณที่ลดลง ซึ่งการได้รับอาหารมื้อเล็ก ๆ ทำให้ไหลของน้ำดีดีกว่า ( Katherine Zeratsky and Jennifer Nelson จาก MayoClinic.com) การับประทานอาหารมื้อเล็ก ๆ ช่วยให้ร่างกายผลิตน้ำดีได้พอเหมาะกับปริมาณอาหารแต่ละมื้อ อาหารควรเป็น เมล็ดธัญพืช ผลไม้ ผัก และมีอาหารประเภทโปรตีนที่มีไขมันประกอบ ปริมาณเล็กน้อย เช่น นมพร่องมันเนย ,เนื้อไก่ หรือปลา หลีกเลี่ยงเครื่องดื่มที่มีส่วนผสมของคาเฟอีน ,น้ำอัดลม อาหารมัน ๆ และอาหารที่หวานจัด ซึ่งจะทำให้ผู้ป่วยหลังผ่าตัด ท้องเสียได้

ข้อแนะนำในการบริโภคอาหารไขมัน

ผู้ป่วยควรหลีกเลี่ยงอาหารที่มีไขมันสูง เช่น อาหารจานด่วน หรืออาหารขยะ น้ำราด หรือซอสที่มัน ๆ และอาหารทอด ซึ่งอาหารพวกนี้จะทำให้การผลิตน้ำดีไม่เพียงพอที่จะย่อย โดยค่าที่เหมาะสมของไขมันที่ควรได้รับต่อมื้ออาหารก็คือ 3 กรัม/มื้อ ดังนั้นผู้ป่วยควรอ่านฉลากอาหารก่อนรับประทาน และควรรับปรับประทานอาหารที่รู้จักกันโดยทั่วไปว่ามีไขมันต่ำ เช่น ไอศกรีมไร้ไขมัน  โยเกิร์ตธรรมชาติไขมันต่ำ  ไข่ขาว และเนื้อหมูที่ตัดเอาไขมันออกแล้ว

ข้อควรพิจารณา

Dr. David Katz จากOprah.com ให้คำแนะนำว่าผู้ป่วยที่ได้รับการตัดเอาถุงน้ำดีออก ควรทานอาหารเสริม ประเภท probiotic ทุกวัน เพื่อช่วยลดความอึดอัด-แน่นในช่องท้อง และช่วยลดอาการปวด

Katz นักโภชนาการเชี่ยวชาญพิเศษ จาก มหาวิทยาลัย Yale ให้คำแนะนำว่า การได้รับอาหารเสริมพวก probiotic มีประโยชน์กับผู้ป่วย เนื่องจากแบคทีเรียในอาหารเสริมดังกล่าวจะช่วยทำให้ร่างกายของผู้ป่วยย่อยอาหารได้ดีขึ้น

ข้อควรระวัง

อย่าหยุดรับประทานอาหารที่แพทย์สั่งให้รับประทานเอง ควรพูดคุยกับแพทย์ก่อนจะทำการเปลี่ยนอาหารเป็นอย่างอื่นนอกเหนือจากที่แพทย์สั่ง การไม่รับประทานอาหารตามที่แพทย์สั่งจะทำให้ผู้ป่วยเกิดภาวะแทรกซ้อนหลังการผ่าตัด

เอกสารอ้างอิง

• MayoClinic.com: Cholecystectomy (Gallbladder Removal)
• MayoClinic.com: What's OK to Eat After Gallbladder Removal?
• National Heart, Lung and Blood Institute: Low-Calorie, Lower Fat Alternative Foods
• MedlinePlus: Bile
• Oprah.com; What to Eat After a Gallbladder Removal; David Katz, M.D.; February 2009
• Oprah.com: Dr. David Katz